سناریوی درس پژوهی : سناریو نویسی درس پژوهی پایه اول دوم سوم چهارم پنجم ششم

سناریوی درس پژوهی

سناریوی درس پژوهی و نکاتی در مورد تدوین گزارش کتبی آن به همراه صدها نمونه

همانطور که خدمت شما عزیزان عرض شد فایل سناریوی درس پژوهی حاصل آخرین تجربیات مدیران این مجموعه می باشد . در فایل سناریوی درس پژوهی سعی نموده ایم بر اساس آخرین تجربیات و مطالعات خود آنچه را که مد نظرمان بوده است را برای شما بزرگواران تدوین نماییم. امیدواریم توانسته باشیم با نگارش فایل سناریوی درس پژوهی سهم کوچکی در ارتقای سطح علمی دانش پژوهان داشته باشیم. انشالله شما عزیزان با استفاده و بهره گیری از این فایل رضایت لازم را داشته باشید . ضمن اینکه پشتیبانی تلفنی این سایت به منظور رفع مشکلات احتمالی و پیشنهادات و انتقادات و شکایات شما عزیزان از 8 صبح تا 12 شب همه روزه فعال است.

سناریوی درس پژوهی ،لازمست ضمن توجه به اصول منطقی و منظم در این زمینه نکات دیگری چون آیین نگارش و چگونگی تدوین یک گزارش مناسب، از نظر فرم (شکل) و ظاهر نیز توجه کرد.با وجود اینکه برای تدوین گزارش درس پژوهی الگوی یکسان،همگان پذیر و قالب خاصی وجود ندارد .اما منطق قوی برای سازماندهی گزارش می توان ارائه نمود.برخی معلمان به دلیل محدودیت های زمانی و اضافه بار بروکراسی از تدوین گزارش شانه خالی می کنند، اما با وجود این چندین راهبرد وجود دارد که می تواند به گروه درس پژوهی کمک کند تا به سرعت و به راحتی گزارش خود را بنویسند.

۱-گزارش نویسی را در چرخه بکار بندند،یک نفر در گروه یا تیم به عنوان دبیر یا منشی ثبت و گزارش نویسی وقایع،شواهد و جمع آوری آنها را در پوشه ی کار به عهده دارد.

۲-کاربردهای چندگانه را شناسایی کنید.از معلمان خواسته می شود تا برگه ی کاری و گزارش هایی را پر کنند که در کار با آن مواجه نبوده اند.در نظر داشته باشید که چگونه گروه و معلمان دیگر،می توانند گزارش را برای اطلاع از کار خود بکار گیرند.

۳- یک مخاطب را پیدا کنید.

محتوای گزارش سناریوی درس پژوهی

بطور کلی در تدوین یک گزارش مکتوب باید موارد زیر آورده شود:

-مطالب مقدماتی،شامل صفحه عنوان،چکیده،تشکر و قدردانی و فهرست مطالب

درس پژوهی،به منزله ژرف اندیشی در تدریس است (ساکی ۱۳۸۹).

-مقدمه

-محتوای مطالب [سناریوی درس پژوهی]

-نتیجه گیری

-منابع

-پیوست ها شامل : فیلمها،اسلاید ها، صورت جلسات،مشاهده نامه ها،مصاحبه ها و …

همانطور که بیان شد یک قالب خاص و همگان پذیر برای تهیه ی گزارش درس پژوهی وجود ندارد،اما هم چنان که در چرخه ی درس پژوهی به مراحلی در فرایند اجرا اشاره شد،بهتر است از همان مراحل یا فرایند نیز برای ارائه ی محتوای گزارش استفاده نماییم.به عبارت دیگر از آغاز تا انجام (پایان) مراحل کار تدریس پژوهی، مراحل (فرایند) ثبت و ضبط و گزارش می شود (بختیاری).

سناریو نویسی درس پژوهی

۱-ناظران مطلع بیرونی: ناظران مطلع بیرونی نیز که بین تیم های مدارس حضور دارند،این تجارب را با سایر مدارس مبادله می کنند و به این کار کمک می نمایند؛برای مثال سرگروه که فرد مجرب و مطلعی است در گروه تدریس پژوهی حضور پیدا می کند.

۲-بازدید عمومی: در بعضی مدارس ژاپن جلساتی تحت عنوان بازدید عمومی برگزار می گردد که در آن از معلمان سایر مدارس دعوت می شود تا نتیجه ی درس پژوهی مدرسه ی دیگران را ببینند ،در پایان تدریس نیز یک کنفرانس تدریس برگزار می شود که در آن تدریس انجام گرفته مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.

باید توجه داشت که در ژاپن هر معلم ، بطور عمومی برای حداکثر ۱۰ سال در یک مدرسه می ماند و معلم ها در یک مدرسه در پایه های مختلف می چرخند و به این ترتیب همواره اطلاعات و تجربیات آنها هم در چرخش ،تغییر و تحول است.

تدریس پژوهی ، یک رویکرد نظام مند مطالعه ،تحقیق و توسعه و بهبود و بهسازی آموزش و یادگیری [تدریس] است.

سناریوی درس پژوهی چیست ؟

عنصری که می تواند تأثیر به سزایی در “سناریوی درس پژوهی“ داشته باشد،آوردن یک کارشناس بیرونی مثلاً یک معلم یا محقق است که با اطلاعات قابل توجهی از موضوع تحت مطالعه و نحوه ی سناریوی درس پژوهی آن و یا هردو داشته باشد.کارشناس بیرونی می تواند نقش مهم و حیاتی در درون و بیرون از مدرسه ایفا نماید، نقش کارشناس بیرونی در درس پژوهی اینست که سوال هایی در اذهان بیافریند،دیدگاههای جدیدی اضافه کند ویک کمک – محقق باشد نه اینکه به دیگران بگوید که چه کار کنند .یک کارشناس موضوع درس می تواند در بیرون کشیدن مطالب مفید از میان حجم عظیمی از منابع ظاهراً سودمند اینترنتی و چاپی ، کمک شایانی به معلمان بکند.

نقش کارشناس بیرونی در درس پژوهی ژاپن:پروفسور کنجو ،یک مربی معلم با تجربه ی ریاضی در دانشگاه ملی است که در آموزش پیش از خدمات معلمان شهرت دارد و به عنوان مفسر بیرونی در درس پژوهی از او دعوت به عمل می آید. گاهی اوقات، یک مفسر بیرونی ،ارتباط نزدیک تری با مدرسه یا گروهی از معلمان برقرار می کند.

همانطور که مشاهده می کنید یک کارشناس بیرونی، به تناسب شرایط مختلف، می تواند نقش های متفاوتی را ایفا کند.یک کارشناس بیرونی درست مثل یک معلم در کلاس درس است، همانطور که یک معلم باید ارزیابی و عمل خود را بر اساس نیاز دانش آموزان انجام دهد،مفسر بیرونی نیز باید همان کار را با معلمانی که در درس پژوهی شرکت دارند، بکند.

درس پژوهی ، بر یادگیری و پیشرفت دانش آموز متمرکز است.در واقع،یادگیری دانش آموزان محور اصلی تدریس پژوهی است،درس پژوهی، فرصت نادر و ارزشمندی برای معلمان ایجاد می کند که در کلاس حضور داشته باشند، تا فقط یادگیری دانش آموز را بررسی کنند،بی آنکه مقید به مدیریت یا آموزش دانش آموزان باشند.

یک گام عملی مهم دیگر این است که نقش های کاری موثر در عملکرد گروهتان را تعریف کنید، موارد زیر نمونه هایی از این گونه نقش ها هستند:

۱-تسهیل کننده که در اجرای صورت جلسه به گروه یاری می دهد و به ضوابط گروه و مشارکت آنان نظارت فعالانه دارد.

۲- یادداشت نویسی که از خلاصه بحث ها و تصمیم های مهم یادداشت تهیه کرده و آنها را توزیع می کند.

۳- ضابط که اطلاعاتی را که باید در دسترس عموم باشند روی کاغذ یا تابلو می نویسد.

۴- احتمالاً یک مسئول وقت نگهدار یا یک گرداننده [دبیر جلسه] که گروه را از جلسات آتی مطلع و مقدمات لازم را فراهم می کند.

یوشیدا و فرناندز (۲۰۰۴) معتقدند: هدف اصلی تدریس پژوهی پیشرفت مستمر تدریس است که در نتیجه آن دانش آموزان نیز بیشتر و بهتر یاد می گیرند (حبیب زاده).

وقتی گروه های درس پژوهی، از یک تسهیل کننده ی تعیین شده برخوردار باشند که مسئولیت سازماندهی و حرکت به جلوی گروه را عهده دار است، معلمان می توانند در وقت و انرژی صرفه جویی کرده ، درس پژوهی ای را تجربه کنند که برای تمام اعضای تیم (گروه) مفید و سازنده است، این می تواند روش خیلی خوبی برای شروع درس پژوهی باشد البته،معلمان می توانند تمام نقش های مورد نیاز در مدیریت مؤثر گروه را یاد بگیرند و در نتیجه، به مهارت های مهمی که به آنها کمک می کند تا به عنوان افراد حرفه ای کار کنند ، دست یابند.

راهبردهایی برای ترویج سناریوی درس پژوهی

پیش از شروع هر پروژه، کسانی را که در آن مشارکت و سهمی داشتند از مشکلات پیش رو به روشنی آگاه کنیم، همانطور که “گاروین” می گوید: سازمان های یادگیرنده یک شبه ساخته نمی شوند بلکه اغلب نمونه های موقتی از نگرش های دقیق پرورش یافته ، فرایندهای مدیریتی اثربخش و تعهدات پایدار اعضا هستند و به آرامی و به شکل مستمر ایجاد شده اند (گاروین، ۹۱:۱۹۹۳).

در اینجا راهبرهایی که بیشترین فراوانی و ضریب نفوذ را در بازسازی و نوسازی فرهنگ مدارس برای به کارگیری درس پژوهی و تبدیل مدرسه به سازمان یادگیرنده دارند، تبیین می شوند.

1. گردهمایی در محیط های غیر رسمی و دوستانه برای گفت و گوهای حرفه ای
2.  ایجاد شبکه های ارتباطی اجتماعی برای سهیم شدن در ایده ها و تجربه های یکدیگر: گفت و گوهای بین فردی،فعالیت های گروهی،اهمیت بینش جمعی و داشتن رسالت مشترک را ترویج می کنند، به نحوی که همه ی اعضای گروه در غنی سازی محیط کاری کیفی برای مشارکت، بحث و گفت و گوی گروهی،سهیم شدن در دانش و تجربه ی یکدیگر تلاش کنند.
3. تعیین نقش هر یک از شرکت کنندگان در درس پژوهی: نقش معلمان به ترتیب زیر تعیین می شود:
4. اجرای طرح درس،ضبط ویدیویی،فرایند آموزش و یادگیری،مشاهده ی فعال فعالیت های ویژه ی دانش آموزان در فرایند تدریس،ارزیابی تعامل کلامی و غیر کلامی معلم و دانش آموزان،یادداشت های مردم نگاری و تهیه ی گزارش نشست سناریوی درس پژوهی که پس از کلاس انجام می شود.
5. تدریس پژوهی یک الگوی بهسازی مستمر و بلند مدت آموزش و یادگیری معلمان و دانش آموزان است.
6. بهره گیری از زبان مشترک [و فهم مشترک] در گفت و گوهای حرفه ای و حوصله کردن تا حصول درک جمعی،زمان زیادی لازمست تا زبان و درک مشترکی ساخته شود، در فرایند عمل مشارکتی،بسیار مهم است که معلمان دیدگاه ها و نگرش های مختلف خود را به روشنی به اشتراک بگذارند. یکی از کارهای مهم معلمان پیدا کردن درک مشترک، زبان مشترک [هم زبانی]، فهم مشترک،هم فکری در تدریس پژوهی است.می توان گفت در تدریس پژوهی به گفت و گو بین معلمان، هم فکری،درک و فهم مشترک توجه دارد.
7. توجه موزون به فرایندها و پیامدها :انتظار داشتن چیزی بیش از توان فرایند در خروجی هر سازمانی گمراه کننده،شکننده و یأس آور است.مدارس برای نشان دادن موفقیت های عینی و بعضاً کمی قابل ارزیابی برای عموم، زیر فشار زیادی هستند.
8. تبیین عینی و روشن زمینه های عمل مشترک: سعی کنید نکاتی برای اشتراک بین والدین ،معلمان،مدیران و کارگزاران آموزشی بیابید.تهیه ی گزارش های کوتاه از دانش،نگرش،بینش و عمل مشترک فعالان بهسازی برای یکدیگر مؤثر است.

سایر مسائل حادز اهمیت در سنارو درس پژوهی

ترویج ارزش های حرفه ای مشترک برای توانمندسازی معلمان:ترغیب همگان به مشارکت فعال  و طرح دیدگاههای مشترک برای شکل گیری چارچوب فکری و عملی روندهای بهسازی آموزش و یادگیری نیازمند ترویج و ارزش های حرفه ای مشترک و تاکید بر آنهاست.ارزش هایی مانند مسئولیت پذیری،وقت شناسی، بهره وری،احترام متقابل،نقدپذیری، گفت و گو،تعامل بین همکاران و …

این نشست ها بنیان های اخلاقی جمعی و حرفه ای را استوارتر می سازند، به مثابه منبع انرژی روانی- هیجانی ،همکاری جمعی (گروهی) برای تغییر را تشویق و شوق تغییر،شوق یادگیری،احساس مسئولیت جمعی،نوع دوستی و صمیمیت برای تلاش جمعی را ترغیب می کنند.

ترویج هم عملی و فرهنگ مشارکت و تعامل: در آغاز درس پژوهی بعضی از معلمان آمادگی گشودن درهای کلاس خودرا به روی همکارانشان ندارند.بنابراین ما برای شروع،نیازمند تغییر نگرش معلمان نسبت به ” هدف بازاندیشی تدریس” هستیم.

در فرایند درس پژوهی ارزیابی آموزش مهم است، نه صرفاً ارزشیابی معلم.تاکید در درس پژوهی بر آموزش است تا آموزگار (معلمی).

یادگیری تدریس پژوهی  و سناریوی درس پژوهی آسان،ولی اجرا و تسلط بر آن مشکل است (فرناندز و چکشی)

این مسئله در همکاری های مدرسه با پژوهشگران دانشگاه هم قابل بررسی است.البته به خاطر داشته باشید که تغییر نگرش همکاران زمان بر است.موفقیت در عمل،ضامن تغییر نگرش معلمان و تداوم تغییر و تحول برای سناریوی درس پژوهی است.

اندیشه ی ژرف در این امر مهم که تغییر زمان بر است و تداوم، لازمه بهسازی سناریوی درس پژوهی: هم زبانی، همکاری، هم فکری،همدلی و هم عملی،مشارکت در تجربه،آموختن از یکدیگر و انجام دادن پژوهش های مشارکتی در مدرسه و کلاس درس زمان بر است.رسیدن به زبان مشترک،بینش مشترک، فهم مشترک و در نهایت عمل مشترک برای جمع آوری داده ها ،تحلیل و بازاندیشی آنها،تفکر درباره ی دیدگاه های مشترک،بازاندیشی پیش فرض های ذهنی و بررسی آنها،درک نیازهای فردی دانش آموزان و جست و جوی راه های مؤثر برای برانگیختن آنها به آموختن [یادگیری] حوصله و تحمل زیادی لازم دارد.

دانلود کاملترین نمونه های سناریو درس پژوهی

راهبردهای ترویج تدریس پژوهی به گسترش این ایده یاری می رسانند که آموزش امری فرهنگی است و توانمندسازی سناریوی درس پژوهی در فرایند تغییر تدریجی سناریوهای فرهنگی آموزش محقق می شود.این راهبرد همگان را به یادگیری از یکدیگر تشویق می کند و تغییرات مداوم،خود-پایداری و یادگیری – محور را در مدرسه و کلاس درس بنیان می نهد.معلمان درس پژوهی را به مثابه الگویی اثربخش در عمل بیازمایند. برای شروع درهای کلاس درس خود را به تدریج به روی همکاران بگشایند،آنها را به مشاهده ی فرایند تدریس خود دعوت کنند ،پس از سناریوی درس پژوهی،با آنان درباره ی کلاس درس و روش تدریس خود گفت و گو کنند و در تجربه های یکدیگر برای بهسازی تدریس سهیم شوند.در مرحله بعد طرح درس مشترکی را طراحی کنند و با مشارکت فعال یکدیگر و همکاری پژوهشگران آموزشی آنرا اجرا و بازبینی کنند.به این ترتیب، همه در چرخه یادگیری (تبیین مسئله،طراحی،عمل،بازاندیشی و یادگیری) فعالی قرار می گیرند که به بهسازی سناریوهای فرهنگی آموزشی کمک می کند و همه را به توانمندی های سناریوی درس پژوهی و چشم اندازهای روشن تری می رساند.

برگرفته از :بهمن حوریزاد(۱۳۹۱).درس پژوهی .تهران.سایه سخن برای دانلود صدها نمونه درس پژوهی به صفحه اول سایت مراجعه نمایید.

برای دانلود کاملترین نمونه های سناریو درس پژوهی :

برای دانلود بهترین نمونه فایل های پایه اول ابتدایی کلیک کنید

برای دانلود بهترین نمونه فایل های پایه دوم ابتدایی کلیک کنید

برای دانلود بهترین نمونه فایل های پایه سوم ابتدایی کلیک کنید

برای دانلود بهترین نمونه فایل های پایه چهارم ابتدایی کلیک کنید

برای دانلود بهترین نمونه فایل های پایه پنجم ابتدایی کلیک کنید

برای دانلود بهترین نمونه فایل های پایه ششم ابتدایی کلیک کنید